Yirmilik dişler ağzın en arka kısmında yer alan üçüncü azı dişleridir. Birinci ve ikinci azı dişlerine benzerler ancak bazen biraz daha küçük olabilirler.
Genellikle 20 yaş dişleri olarak adlandırılırlar çünkü bunlar, 17 ila 25 yaşları arasında , daha yaşlı ve olgun olduğunuzda ortaya çıkan 32 kalıcı dişin sonuncusudur .
Dişleri inceliyoruz ve cevabın uzak geçmişle, biraz da günümüzle ilgili olduğunu söyleyebiliriz.
Daha güçlü çeneler
Nasıl ki akraba olduğunuz insanlarla pek çok ortak özelliğiniz varsa, insanlar da geniş aileleri olan primatlarla ortak özelliklere sahiptir. Maymunlar, goriller ve şempanzelerin hepsinin yirmilik dişleri vardır.
Birkaç milyon yıl önce, ilk insan atalarının çeneleri ve dişleri bugünkü insanlardan daha büyüktü. Örneğin, Lucy adlı ünlü fosil örneğinden esinlenerek Lucy’nin türü adını alan Australopithecus afarensis adlı bir tür , yaklaşık 3 milyon ila 4 milyon yıl önce yaşamıştı.
Lucy’nin türü olarak da bilinen , insanın soyu tükenmiş atası Australopithecus afarensis’e ait fosilleşmiş bir çene.
Australopithecus afarensis bireyinin çenesi ve dişleri sizinkinden biraz daha büyük ve kalındı . Kalın mineli üç büyük azı dişleri vardı . Bu çok erken dönem insanların bazılarının fosil kafatasları da güçlü çiğneme kaslarına dair kanıtlar gösteriyor .
Diyetteki değişiklikler
Bilim insanları, çiğ et ve bitki gibi erken dönem insan atalarının yediği yiyeceklerin çiğnenmesinin bugünkü yiyeceklere göre çok daha zor olması nedeniyle daha sağlam çenelere ve dişlere ihtiyaç duyulduğunu düşünüyor.
Araştırmacılar , soyu tükenmiş ataların ne yemiş olabileceğini anlamak için fosilleşmiş dişlerdeki izler ve mikroskobik aşınma desenleri gibi şeylere bakıyorlar .
Tarım , yemek pişirme ve gıda depolama gibi birçok faktör nedeniyle günümüzün yiyecekleri geçmişe göre çok daha yumuşaktır . Daha yumuşak, çiğnemesi daha kolay yiyecekler, dişlerin daha az zorlu bir işi olduğu anlamına gelir.
Sonuç olarak, modern insanın çeneleri soyu tükenmiş atalarımıza göre daha küçük ve yüzleri daha düz olacak şekilde evrimleşti , çünkü yemeklerimiz onlarınki kadar büyük, keskin dişlere ihtiyaç duymuyor.
Milyonlarca yıl boyunca çok yavaş gerçekleşen bu değişiklikler göz önüne alındığında, üçüncü azı dişleri (yirmi yaş dişleri) artık eskisi kadar önemli olmayabilir.
Yirmi yaş dişlerinin eksikliği
Günümüzde insanların yaklaşık %25’inde en az bir yirmilik diş tamamen eksiktir , bu da dişin hiç oluşmadığı anlamına gelir. İnsanlarda bazen başka dişler çıkmasa da bu durum yirmilik dişlerde çok daha yaygındır .
Bilim insanları bunun neden böyle olduğundan emin değiller ama bunun ebeveynlerinizden miras aldığınız genlerle ilgisi olabilir . Bazı bilim insanları yirmi yaş dişlerinin olmayışının modern, küçük çeneli insanlar için bir avantaj olduğunu öne sürüyor . Daha küçük bir çeneye daha az diş sığdırmak kesinlikle daha kolaydır.
Bazen yirmi yaş dişleri yer yetersizliğinden dolayı çene kemiğinin içine sıkışıp tam olarak çıkamayabilir ya da kısmen çıkabilir.
Gömülü bir yirmilik diş asla düzgün bir şekilde çıkamaz.Gömülü yirmilik diş, alt çenede üst çeneye göre daha sık görülür. Yirmilik dişlerin kısmen yukarıda olduğu durumlarda, kişiler bazen ağrı, diş çürümesi veya diş eti iltihabı yaşayabilir, bu yüzden diş hekimine çektirirler.
Ancak yirmi yaş dişleri ağızda tamamen çıkmış, doğru konumlanmış ve sağlıklı ise genellikle çekilmelerine gerek yoktur.
Diş hekimleri, yirmilik dişlerinizin mevcut olup olmadığını görmek için ağzınızı inceleyebilir veya son azı dişleriniz henüz çıkmamışsa ve gömülü olabileceğinden şüpheleniyorsanız çenenizin röntgen resimlerine bakabilir.
Diş hekimleri ayrıca yirmilik dişleriniz için herhangi bir tedavinin veya çıkarılmasının önerilip önerilmeyeceği konusunda size tavsiyelerde bulunabilir. Bu arada günde en az iki kez dişlerinizi fırçalamak ve her gün diş ipi kullanmak tüm dişlerinizin sağlıklı kalmasına yardımcı olacaktır.
