Ekonominin Zor Günlerinde İstihdam ve İşsizlik Sorunları
Ekonomik krizin etkileri derinleşirken işsizlik başvurularındaki artış ve açıklanan istihdam verileri, iş piyasasında ciddi sıkıntıların yaşandığını gösteriyor. İşsizlik ödeneğine başvuranların sayısı bu yılın ilk dört ayında önceki yıla göre katlanarak artarken, bu durum işyerlerinde küçülme eğilimini gösteriyor.
Milyonlarca insan işini kaybetme endişesi taşırken bazı iş yerlerinde toplu işten çıkarmalar söylentisi dolaşıyor.
Bir işçi, Evrensel Gazetesi’nde yer alan “Hukuk Köşesi”nde iş hukuku konusunda soruları yanıtlayan Avukat Devrim Avcı’ya, çalıştığı fabrikada 100 işçinin birden çıkarılacağı söylentisini ileterek bu durumun yasal olup olmadığını sordu.
İşçinin sorduğu soruya cevap veren Avukat Avcı, bu tür durumlar için İş Kanunu’nun 29. maddesine işaret etti.
Çıkarma Süreci ve Kuralları
İş Kanunu’nun 29. maddesine göre, işveren toplu işçi çıkarmak istediğinde bu durumu en az 30 gün önceden iş yeri sendika temsilcilerine, ilgili bölge müdürlüğüne ve Türkiye İş Kurumuna yazılı olarak bildirmek zorundadır. Çıkarma sebepleri genellikle ekonomik, teknolojik veya yapısal değişikliklerle ilgilidir.
İş yeri çalışan sayısına göre belirlenen kriterlere göre işçi çıkarılabileceğini ifade eden Avukat Avcı, durumu şu şekilde açıkladı:
“İş yerinde çalışan işçi sayısı 20 ile 100 arasında ise en az 10 işçi, 101 ile 300 arasında ise en az 30 işçi ve 301 ve üzeri çalışan işçi sayısında ise en az yüzde on oranında işçinin çıkarılması toplu işçi çıkarma olarak kabul edilir. İşçilerin iş sözleşmelerinin feshedilmesi için belirli kurallar bulunmaktadır.”
İşverenlerin çıkardığı işçilere kıdem tazminatı ödemek zorunda olduklarını belirten Avukat Avcı, sürecin işleyişini detaylı bir şekilde anlattı.
İşe İade Davası Hakkı
İşverenin bildirimde bulunduktan sonra iş yerinde temsilci olan sendika ile görüşeceğini ve çıkarma sürecini ele alacaklarını belirten Avukat Avcı, toplu işçi çıkarma durumunda işçilerin işe iade davası açabileceklerini vurguladı.
İşverenin yeni işçi almak istemesi durumunda belirli koşulların olduğunu ve işe iade davası açmanın bu durumu engellemediğini ifade eden Avukat Avcı, işçilere önemli bilgiler verdi.
İşçilerin Hakları
Toplu ya da bireysel çıkarmalarda işverenin işçilerin iş sözleşmelerini feshederken gerekçelerini yazılı olarak belirtmek zorunda olduğunu belirten Avukat Avcı, işçilere tanınan haklar konusunda detaylı bilgi verdi.